مشروح مصاحبه اندیشکده راهبردی تبیین با دکتر حسین رویوران به شرح ذیل است:
با توجه به وضعیت کنونی ایران و عربستان آیا شما قائل به نظریه جنگ سرد بین دو کشور ایران و عربستان میباشید؟
امروزه بین ایران و عربستان جنگ سردی وجود دارد که قابل انکار نمیباشد؛ و این جنگ به کشورهای عراق، لبنان، یمن، بحرین، افغانستان و به ویژه سوریه کشیده شده است. ریشه های این منازعه بازمیگردد به این مسأله که اساسا عربستان قائل به این است که ایران نباید برای خود حوزه نفوذی در کشورهای عربی تعریف کند و این مسألهی نفوذ ایران در جهان عرب در حال حاضر به ابزاری برای عربستان در جهت مقابله با گسترش نفوذ ایران تبدیل شده است. گرچه عربستان خود را تحت نامهای مذهبی تعریف میکند، ولی نوع رفتاری که از خودش نشان می دهد یک رفتار کاملا قومی، ناسیونالیستی و عربی است و سعی میکند با هرگونه نفوذ ایران در هر جای جهان عرب مقابله کند. این مسئله برمیگردد به اینکه اولا حوزه اتحاد و ائتلافهای ایران و عربستان متفاوت است و نگاه سیاسی این دو کشور متفاوت است و در نهایت عربستانی که زمانی شعار امت اسلامی میداد امروزه کاملا خود را در قالب شعارهای اهل سنت در برابر تشیع تعریف میکند و این خود تبدیل به یک عنصر واگرایانه و نه همگرایانه در جهان اسلام شده است. در سوریه الان شرایط پیچیدهتر شده است. به دلیل این که عربستان از جریان سلفی تکفیری حمایت میکند و اساسا جریان سلفی تکفیری مبتنی بر تکفیر و جنگ با بخشی از مسلمانهاست و این یعنی تقابل در درون جهان اسلام. از دلایلی که ایران با این تفکر مقابله میکند تهدیدی است که چنین تفکری در جهان اسلام بوجود آورده است.
نحوه تعامل این دو کشور چگونه باید باشد؟
به نظرم با عربستان نمیشود هیچ گونه همکاری، هم گرایی و تعاملی را تعریف کرد مگر این که بر اساس نوعی اشتراک در زمینهی بحث سلفیهای تکفیری. به عبارت دقیقتر تا زمانی که عربستان در مورد بحث تکفیریها و واگرایی در جهان اسلام موضع روشنی از خود نشان ندهد؛ و از این مسئله دست نکشد امکان همکاری بین ایران و عربستان به نظرم خیلی فراهم نیست. عربستان در حال حاضر با امکانات مالی خودش در عراق جنگی علیه خود دولت عراق آغاز کرده است و سعی می کند که وضعیت را تغییر بدهد. در سوریه به دنبال براندازی نظام بشار اسد است. در لبنان دنبال ناامنی، تغییر اولویتهای حزب الله و ایجاد تضاد بین حزب الله و گروههای داخلی اهل سنت میباشد و در بحرین نیز به همین شکل. این ها زمانی حل میشود که رویه و راهبرد عربستان تغییر پیدا کند.
با توجه به فرمایشات جنابعالی روابط مثبت ایران و عربستان در گذشته چه توجیهی دارد؟
عربستان سعودی به شدن نگران این است که نفوذ ایران روز به روز در حال گسترش است. تغییر رویه عربستان عمدتا از زمانی آغاز شد که جنگ 33 روزه شروع شد و مقاومت در لبنان موفق شد رژیم صهیونیستی را شکست بدهد و پایگاه نفوذ ایران در منطقه از طریق مقاومت جایگاه ویژهای پیدا کرد.
در صورت توافق بر مسئله تکفیری، تعامل ایران با عربستان تعامل سازنده باید باشد یا سیاست تهاجمی؟
قطعا باید تهاجمی باشد. ایران الان دنبال اجماع منطقهای- بینالمللی علیه تروریسم تکفیری است و از طریق این سیاست میتواند عربستان را تا حدود زیادی محاصره کند. اگر عربستان تحت فشار جامعه جهانی و بین المللی قرار بگیرد و از این رفتار دست بکشد، تازه بحث تعامل میتواند مطرح بشود.